Kiedy właściciel restauracji powinien zgłosić się do urzędników, żeby uzyskać zgodę na rozstawienie stolików?
Jeśli stoliki mają być rozstawiane na terenie publicznym, który jest częścią ulicy lub chodnika, to wymagane jest uzyskanie odpowiedniego zezwolenia od zarządcy drogi. Wymóg ten wprowadza ustawa o drogach publicznych.
Takie zezwolenie jest wydawane w drodze decyzji administracyjnej. W przypadku dróg gminnych/miejskich decyzje wydaje odpowiednio właściwy urząd gminy albo miasta.
W przypadku ustawiania stolików na własnym lub wynajmowanym terenie (niebędącym częścią chodnika lub ulicy) powyższa zgoda nie jest wymagana.
Czy uzyskanie takiej zgody to czysta formalność?
Chociaż uzyskanie zezwolenia może wydawać się zwykłą formalnością, to jednak nie zawsze tak jest. Samo zezwolenie jest wydawane po wykazaniu przez wnioskującego "szczególnie uzasadnionego przypadku" a każda gmina (miasto) ustanawia własne procedury wnioskowania i wydawanie takich zezwoleń. Z kolei jedną z przesłanek do omowy jego wydania jest chociażby "stwarzanie zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego".
Stąd wszystko zależy gdzie się chce powstawiać ogródek, jak to uzasadnimy oraz od tego, kto będzie rozpatrywał wniosek.
Jakie kary grożą za prowadzenie ogródka bez stosownego zezwolenia?
Ustawa o drogach publicznych przewiduje sankcje za zajęcie pasa drogowego:
- bez zezwolenia zarządcy drogi,
- z przekroczeniem terminu zajęcia określonego w zezwoleniu,
- powierzchni większej niż określona w zezwoleniu.
Wówczas gmina (miasto) może nałożyć w wysokości 10-krotności opłaty za zajęcie pasa drogowego. Warto przy tym pamiętać, że mogą to być opłaty liczone w dziesiątkach złotych za m2 za każdy dzień bezprawnego zajęcia pasa drogowego.
O czym należy pamiętać składając wniosek o pozwolenie na otwarcie sezonowego ogródka?
Tak jak wskazaliśmy – każda gmina oraz miasto opracowuje własne procedury. Poza przedstawieniem argumentów za tym, że postawienie ogródka stanowi "szczególnie uzasadniony przypadek" w wielu miejscach wymagane jest zgromadzenie takich dokumentów jak:
- szczegółowy plan sytuacyjny (np. w skali 1:1000 lub 1:500), z zaznaczeniem granic i podaniem planowanej powierzchni zajęcia pasa drogowego,
- zatwierdzony projekt organizacji ruchu,
- informację o tym czy w ogródku gastronomicznym będą usytuowane parasole lub markiza oraz czy na tych obiektach będą umieszczone reklamy; wizualizacja i opis ogródka,
- odpis z Krajowego Rejestru Sadowego/CEIDG (jeżeli wnioskodawca jest podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą),
- pełnomocnictwo z dokumentem potwierdzającym wniesienie opłaty skarbowej (jeżeli wnioskodawca reprezentowany będzie w postępowaniu przez pełnomocnika).
Czy władze miasta mogą narzucać wygląd ogródka?
Tak, szczególnie jeżeli ogródek gastronomiczny ma być usytuowany w miejscu, które ma być "wizytówką miasta". W samej decyzji gmina (miasto) może określić na jaki dokładnie ogródek się zgadza (np. kolorystka, użyte materiały, wielkość ogródka). Ponadto, w ogólnym zarysie ograniczenia dla wyglądu ogródka mogą wynikać np. z tzw. uchwały krajobrazowej (jeśli została uchwalona).
Należy również pamiętać o ograniczeniach prawnych dla używanych symboli o logotypów na parasolach i barierkach. Przede wszystkim ich stosowanie możliwe jest pod warunkiem uzyskania do ich uprawnień (np. licencji). Ponadto, oznaczenia odnoszące się do producentów napojów alkoholowych nie mogą naruszać zakazu reklamy i promocji napojów alkoholowych (z ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi).
Jeżeli restaurator ma już pozwolenie, to o czym jeszcze powinien pamiętać, aby pozostać w zgodzie z przepisami?
Przede wszystkim należy pamiętać, że za rozstawienia ogródka gastronomicznego (tj. za zajęcie pasa drogowego) gmina lub miasto pobiera opłatę. Jest ona ustalana przez właściwe władze lokalne. Jej wysokość ustala się jako iloczyn powierzchni obiektu, stawki opłaty za zajęcie 1 mkw. pasa drogowego przypisanej dla poszczególnej kategorii drogi (powiatowa/wojewódzka/krajowa) oraz liczby dni zajmowania pasa drogowego (zajęcie pasa drogowego przez okres krótszy niż 24 godziny jest traktowane jak zajęcie pasa drogowego przez 1 dzień).
Taką opłatę (co do zasady) należy uiścić już w ciągu 14 dni od dnia, w którym decyzja ustalająca ich wysokość stała się ostateczna.
Z praktycznego punktu widzenia warto jest złożyć wniosek o wydanie zezwolenia z odpowiednim wyprzedzeniem, co zwiększa szanse na jego uzyskanie jeszcze przed otwarciem sezonu. Co istotne, fakt uzyskania zezwolenia w poprzednich latach nie gwarantuje w 100% tego, że zezwolenie będzie ponownie wydane.
Warto również zwrócić uwagę na inne wymogi związane z samym faktem rozstawienia stolików na zewnątrz. Przede wszystkim nadzór sanitarny (w tym nad czystością) serwowanych z nim posiłków oraz napojów sprawuje – tak samo jak nad restauracją (czy innym lokalem) – właściwy miejscowo Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny.
Stąd też prowadzenie działalności w ramach ogródka musi być zgodne z posiadaną rejestracją w tym urzędzie lub nawet wymagać jej rozszerzenia czy też nowej rejestracji.
Ponadto, jeśli w ogródku miałyby być sprzedawane lub podawane napoje alkoholowe, to konieczne jest spełnienie restrykcyjnych wymogów ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Jeśli przedsiębiorca posiada tu stosowane zezwolenie, to powinien bezwzględnie upewnić się, że obejmuje ono obszar na którym znajduje się ogródek.
Zezwolenie na sprzedaż alkoholu zazwyczaj dotyczy jedynie lokalu i jest zawężone do pomieszczeń wewnątrz budynku. Gdy ogórek jest usytułowany bezpośrednio przy lokalu nie powinno to jednak stanowić problemu. Natomiast "wolno stojący" ogródek np. piwny będzie już wymagał osobnego zezwolenia.